Türkiye’de Yaşanan 10 Tarım Sorunu
Türkiye’de Yaşanan 10 Tarım Sorunu
Tarım, geçmişi M.Ö. 9000’lere uzanan bir tarihe sahip ki bu da yaklaşık olarak Neolitik Çağ’a denk geliyor. Çok eskilerde insan doğayı kontrol edemiyor ve yaşamını sürdürmek için formüller üretemiyordu. İlk tarım uygulamaları, vahşi bitkiler ve hayvanlar üzerindeki denemelerle başladı ve insanlık zamanla onları ehlileştirerek kendi ihtiyaçları doğrultusunda yönetmeye başladı. Önceleri bu evcilleştirme süreci bilinçli değildi, sadece ihtiyaçtan ve zorunluluktan sürdürülmekteydi. İnsanlık evrim sürecini doğa ile uyumlu bir şekilde devam ettirirken toprak ve hayvancılığa dair tüm buluşlar, önce yerleşik hayata geçmeyi ve sonra da şehirleşmeyi beraberinde getirdi.
Avcılık ve toplayıcılıkla başlayan tarım süreci, şu anda ileri düzeydeki teknoloji ve bilim ile kol kola ilerliyor. Her dönemde, konjonktürdeki verilere uyum sağlayan ve sahada hep kendisine yer bulan tarım sektörü, zaman içinde değişerek ancak önemini hiç kaybetmeyerek yol aldı ve bu filmin yönetmenlerinden biri olduğunu kanıtlamayı başardı. Plansız ve sadece ihtiyaçları karşılamak için başlayan tarımsal faaliyetler günümüzde planlı olarak yapılarak kendisine yeni hedefler koydu. İlkel ziraat yerini zaman içinde sırayla geçimlik tarıma, uzmanlaşmış tarıma ve günümüzde artık nihayetinde modern tarıma bıraktı.
Toplumların kalkınmasında ve yaşam stilleri üzerinde oldukça büyük etkiye sahip tarım, küreselleşme ile birlikte rekabet ortamının artmasıyla önemi daha net anlaşılan bir sektör olmaya başladı. Türkiye, jeopolitik konumu dolayısıyla bu arenada oldukça büyük bir role sahip. Ekonomik kalkınma listemizin en başlarında yer alan tarım, insanların hayatını devam ettirebilme nedenidir. Tarım, hem dünyada hem de ülkemizde sadece ekonomik gelişimi değil, sosyal gelişimi de etkileyen en önemli sektörlerden.
Türkiye’de Tarım Sorunları
Tarım bir yandan gelişip modernleşirken bir yandan da dönemin sorunlarını da yanında sürüklemeye devam ediyor. İçinde oldukları zaman diliminde, o döneme ait tarımsal sorunlarla uğraşan toplumlar, hiç bıkmadan araştırdıkları soruların cevapları için toprağın altını üstüne getirmeye devam ediyor. Tabii Türkiye de tarım sektöründe yaşadığı bir takım problemlere çözüm bulmaya çalışıyor. Peki, nedir bu sorunlar?
- Arazide Sulama Sorunu
Ülkemizde yaşanan en büyük tarım sorunlarından birisi, sulama sorunudur. Ülke genelinde kurak ve yarı kurak iklim egemen olduğu için tarımsal üretim hava koşullarına bağlı yapılabilmektedir. Ülkemizde sulanması gereken toplam arazi 8,5 milyon hektarken sulanabilen rakam ortalama 4 milyon hektardır. Kuraklık nedeniyle her yıl 4 milyon hektarın üzerinde arazi nadasa bırakılmak zorunda kalmaktadır.
- Doğru Arazi Kullanımı Yapamamak
Her arazide kullanılması gereken bir alan, dönem ve teknik vardır. Ancak ülkemizde bu konuda yanlış stratejiler uygulandığı için işlenmemesi gereken araziler kullanıma açılmış ve yanlış arazi kullanımı neticesinde erozyonu hızlandıran verimli topraklar, akarsularla denizlere sürüklenmiş ya da başka arazilere yığılmışlardır.
Tarım arazilerinin yeteneklerine göre kullanılmaması ile ilgili yaşadığımız bir başka problem ise 1., 2. ve 3. sınıf verimli toprakların amaçları dışında kullanılmasıdır. Tarımsal değeri yüksek arazilerini terk ederek daha düşük verim alacakları topraklarda tarım yapmaya çalışan çiftçilerin verimli toprakları, sanayileşme ve kentleşmenin kurbanı olmaktadır.
- Finansman Sorunları
Ülkemizde tarım sektörü büyük finansman sorunları ile savaşmaktadır. Tarımdaki yapısal bozukluklar, üretim tekniğinin yeterli düzeyde gelişememesi, verimliliğin göreli olarak düşük oluşu ve benzer sorunlar finansman sorunlarını daha da artırmaktadır. Bu anlamda en büyük sorun, sektörün yeterli oranda kredilendirilememesidir. Bir diğer problem ise dolaylı ya da direkt sübvansiyonlardır. Türkiye’de tarım sektörü, diğer ülkelerde olduğu kadar, doğrudan ve dolaylı sübvansiyonlarla finanse edilmemektedir. Ayrıca tarım işletmelerinin sermaye yapılarının bozuk olması da tarım sektörüne ait finansman sorunlarından birisini oluşturmaktadır.
- Verimlilik ve Üretim Sorunları
Toprak ve iklim şartlarına uygun yapılan üretim, kalitenin her zaman barın tepesinde kalmasını engelliyor. Tüm değişenler, üretimin kalitesini ve verimliliğini maksimum düzeyde etkiliyor. Ayrıca maddi yetersizlik neticesinde doğru ilacın kullanılamaması, arazinin doğru teknoloji ile işlenememesi ve sulanamaması gibi etkenler de verimlilik ve üretim sorunlarında büyük rol oynuyor.
- Tarımda Eğitimin Tam Olmaması
Çiftçilere yeterli eğitimin verilememesi konvansiyonel tarımdan modern tarıma geçişi zorlaştırmaktadır. Birçok alanda teknolojiden son derece faydalanılmasına rağmen hala modern tarım teknolojilerinin kullanımında istenilen seviyeye ulaşılamamıştır. Tarım ile ilgili güncel gelişmelerin takip edilememesi de tarımda kaliteyi etkilemiştir.
- Arazilerin Boyutlarının Küçülmesi
Ülkemizdeki miras hukuku dolayısıyla araziler çok fazla küçük parçalara ayrılmaktadır. Parçalı arazilerde işletmelerin küçülmesine bağlı olarak tarımsal verimlilik de azaltmaktadır. Küçülen işletmeler artan sabit üretim maliyetlerini karşılamakta zorlanmakta ve bir süre sonra tarımsal faaliyetlerini bitirmek zorunda kalmaktadır.
- Üretim Planlamasının Olmaması
Gelişmiş ülkelerle kıyasladığımız ülkemizdeki en büyük tarımsal sorunlardan birisi de üretim planlamasının doğru yapılamamasıdır. Plansız üretim sonucunda çiftçinin fazladan üretmiş olduğu ürünler satılamamakta ve bu durum çiftçinin zarar etmesine yol açmaktadır.
- Çiftçilerin Örgütlenememesi
Bunda çiftçilerin gerektiği gibi örgütlenememesi de etken olmuştur. Örgütsüzlük sebebiyle ürünlerini pazarlayamayan çiftçiler mecburen ürünlerini aracılara zarar fiyatına satmak zorunda kalmaktadırlar. Aracılar ise tüketiciye yüksek fiyattan satarak hem üreticiyi hem de tüketiciyi mağdur edebilmektedir.
- Tarımda Kullanılan Malzemenin Pahalı Olması
Tarımda kullanılan birçok malzemede gün geçtikçe engellenemez bir şekilde fiyat artışı olmaktadır. Gübre, tarım ilacı, tohum, tarım makineleri ve mazot gibi temel üretim kalemlerinde yaşanan aşırı fiyat artışı üreticiyi olumsuz etkilemektedir.
- Tarımda Uzmanlaşmanın Olmaması
Ülkemizdeki tarım işletmelerinin büyük bir çoğunluğu hayvansal üretimi de beraberinde gerçekleştirmektedir. Bu durum tarım alanında uzmanlaşmanın önündeki en büyük engellerden birisidir.
KAYNAKÇA
https://www.researchgate.net/publication/311795149_TARIMIN_TARIHI_HISTORY_OF_AGRICULTURE
https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/185141
https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/852529
https://tarekoder.org/1994izmir/4-17.pdf
https://tgb.gen.tr/serbest-kursu/turkiye-de-tarimin-sorunlari-29364
https://www.tarimorman.gov.tr/SGB/Belgeler/yayinlar/turkiyede_tarim.pdf
https://tarekoder.org/1994izmir/4-17.pdf
