Tarımda Yapay Zeka Hamlesi

“Gelecek bu genç adamın ellerinde yatıyor.”
Mikhail Botvinnik, Garry Kasparov için bu cümleyi kurduğunda Kasparov henüz 11 yaşındaydı. Sonra yıllar ilerledi ve Garry 13 yaşında SSCB Gençler Şampiyonu, 17 yaşında “Büyükusta” ödülünün sahibi ve 19 yaşında da dünyanın en kuvvetli oyuncusu oldu. Her hamlede yaşından büyük başarı elde eden dünyanın en iyi satranç oyuncusunun karşısına birisinin oturması bile onurdu. Kasım 1985’de 22 yaşındayken Anatoly Karpov’u yenerek en genç Dünya Şampiyonu olduğunda tüm dünya onunla bir kez daha gurur duymuştu.

Garry henüz 16 yaşındayken ünü Sovyetler Birliği sınırları dışına ulaştı ve girdiği her turnuvada fısıltıların içinde kendi adından bahsedildiğini duymaya başladı. 1979 yılında, yani henüz 16 yaşındayken, 14 büyük ustanın yarıştığı turnuvada ona da bir sandalye vermeleri Kasparov’un ne kadar büyük bir oyuncu olduğunu kanıtlıyordu. Daha sonuçların açıklanmasına gerek olmadan turnuvanın açık ara farkla kazananı tabii ki Garry Kasparov’du.

Garry, en çok konuşulan satranç maçını oynayabilmek için 21 yaşına kadar beklemeliydi. Tam 5 ay boyunca 48 oyun oynanan Garry Kasparov- Anatoly Karpov maçını tüm dünya büyük bir merakla takip etti ve sonunda maç, kimsenin tahmin edemeyeceği bir şekilde sona erdi; Dünya Satranç Federasyonu Başkanı Compomanes, henüz galip oyuncu belirlenemeden oyunu sonlandırdı. Maç, bir sonraki yıl tekrar edildi ve kazanan Kasparov oldu.

Satranç dünyasında adeta fırtına gibi esen Garry’ye karşı oynayabilmek neredeyse imkansızdı. Garry Kasparov 1990’lara gelene kadar Karpov’la dört kez daha aynı masaya oturdu ve her seferinde oradan galip ayrılmayı başardı. Garry, 1993 yılında Nigel Short’a ve 1995 yılında da Hintli oyuncu Viswanathan Anand’a karşı unvanını korumayı başardı. Artık farklı bir rakip arıyordu.

1996’da Garry Kasparov sonunda IBM’in Deep Blue isimli satranç bilgisayarının kendisine meydan okumasını kabul etti. Bir yapay zeka ile maç yapacak kadar kendine güvenen Garry, bilgisayarın insandan daha zeki olabileceğini asla kabul etmedi. O gün 6 setlik maç oynandı ve Garry, Deep Blue’yu 4-2 yendi. Bir sonraki yıl Deep Blue, Deeper Blue olarak revize edildi.

11 Mayıs 1997 tarihinde, Deeper Blue bir kez daha Kasparov’a meydan okudu ve bu sefer dünyanın en iyi satranç oyuncusuna karşı zafer kazandı. Maç 6 setten oluşuyordu ve 3,5 puan alan Deeper Blue 2,5 puan alan Kasparov’a karşı galibiyet almayı başardı. Deeper Blue, 3 dakikada 60 milyar hamleyi gözden geçirebiliyor ve saniyede 200 milyon işlem yapabiliyordu. Bu rakamlar bir insanın asla erişemeyeceği boyuttaydı.

Kasparov’un bu yapay zekaya yenilmesinin altında, tehlikeyi anlatan bir mesaj vardı. Yapay zekanın hayatımızın içine nasıl dahil olmaya başladığını ve insan ihtiyacının, robotların gelişimine bağlı olarak azalacağını satır aralarından okumak hiç de zor değildi.

Makinalar düşünebilir mi?

“Makinalar düşünebilir mi?” sorusunu ortaya atıp makine zekasını tartışma konusu haline getiren Alan Mathison Turing, yeni bir dönemin düşünce kapısını aralayan isim oldu.

Teknoloji ve bilimin en değerli organı yapay zeka, bir insanın yapabileceği her şeyi çok daha hızlı ve daha fazla detayı hesaplayarak yapabilmek için tasarlandı. Bir makinadan fazlası… Yapay zekanın iş sahasında kullanılması hedeflendi ama en güzel yanı bir insan gibi duygularını kontrol edememe, iş sırasında modu düşme ya da “insanlık hali” hata yapma payları neredeyse sıfıra indirilmesiydi.

Davranışları öngörebilen, karar verme kabiliyetine sahip olan ve hatta hissedebilen yapay zekalar tamamen insanı model alarak ondan daha iyisine ulaşmak için her geçen gün geliştirildi.

Kullandığımız telefonlardan bilgisayarlara, ev sistemlerinden tarım otomasyonlarına kadar birçok alanda yapay zekanın aktör olarak hayatımıza dahil olduğunu gözlemleyebilirsiniz. Bu aşamaya gelene kadar birçok farklı yoldan yüründü ve birçoğu negatif sonuç verdi. Ama her adımda, önce insana benzemesi sonra insandan daha iyi olması hedeflenerek oldukça zorlu bir gelişim yaşandı.

Tarımda Yapay Zeka

İnsanlık tarihi boyunca gerçekleşen en büyük devrimlerden birisi tarım devrimi diğeri ise endüstri devrimidir. Tarımın geçirdiği evrim, endüstrinin kat ettiği yolla doğru orantılı ilerlemektedir.

Geleneksel yöntemlerin ötesinde avantajlar ve kolaylıklar sunan yapay zeka, tarım teknolojisi için oldukça önemli bir yere sahip olmaya başlamıştır. İklim değişiklikleri, nüfus artışı, kaynak kullanımındaki problemler ve gıda güvenliği gibi konu başlıkları tarımda yapay zekanın önünü açan temel maddeler olmaktadır.

Tarım sektöründeki robotlar açık alan robotları ve kapalı alan robotları olarak sınıflandırılmaktadır. Kapalı alan robotları daha çok gıda sektöründe varlık gösterirken açık alan robotları tarımın son teknolojisinin sembolü olmaktadır. Kamera, sensör ve navigasyon gibi donanımlara sahip robotlar birçok farklı alanda görev almaktadır.

Ecorobotix

Şu anda tarımda kullanılan robotların içinde ilk sıralarda yer alan Ecorobotix, Güneş enerjisiyle çalışmaktadır. GPS navigasyona sahip ürün oldukça hafif olarak tasarlanmıştır. Bitkiler arasında büyüyen yabani otları bulmak ve toplamak için üretilen cihaz, sahip olduğu kamera sistemi ile doğru yerlere nüfuz edebilmektedir. Ecorobotix sayesinde tarımda kimyasal ilaç olarak kullanılan herbisit kullanımının da % 90 oranında azalması öngörülmektedir.

Energid Narenciye Toplama Robotu

Narenciye için oldukça önemli bir yere sahip Energid Narenciye Toplama Robotu, her bir koluyla 2-3 saniyede bir meyve toplayabilme özelliğine sahiptir. Tek seferde 50-100 arası meyve toplayabilen robot, üreticinin işini oldukça kolaylaştırmaktadır.

Agrobot E Serisi

Çilek üretimi için dahiyane bir robot olan Agrobot E serisi, kablosuz iletişim modeli ve AI (Artificial Intelligence) sistemi ile oldukça dikkat çeken robotlardan olmuştur. Robot, çileklerin olgunlaşıp olgunlaşmadığını belirleyip toplama işlemini yapabilmektedir. Tüm bu işlemler boyunca bitkiye zarar vermemesi de tercih sebebini güçlendirmektedir.

Blue River Marul Robotu

Ülkemizde de üretimi oldukça fazla yapılan marul için oldukça verimli Blue River Marul Robotu, marul alanlarını görüntüleyip incelerken aynı zamanda çevredeki otların büyümesini önleyerek ürünün bakımını yapmaktadır.

Agribotix

Drone gibi çalışan Agribotix, tarım yapılan arazinin üzerinden uçarak çiftçiye arazi hakkında detaylı bilgiler sunmaktadır. Entegre edilen dahili kameralar ve kızılötesi sensörler sayesinde Agribotix bitkilerin sağlığını analiz edebilmektedir.

RoBoPlant

Bu robot da tarım sektöründe oldukça önemli yere sahip robotlar arasında yer almaktadır. RoBoPlant, sistem olarak tam ve yarı otomatik sistemlere sahiptir. Fidelerin birbirine göre konumunu ayarlayan makina, fidelerin birbirini etkilemeden sağlıklı bir şekilde büyümesine de yardımcı olmaktadır.

PrecisionHawk

Bu uçak aslında çiftçinin gözü, kulağı olmaktadır; kontrol etmesi gereken her bilgiye PrecisionHawk aracılığı ile ulaşabilmektedir. AI tarafından kontrol edilen ve multispektral, hiperspektral ve lidar teknolojisi ile eşleştirilmiş olan uçak, 3 boyutlu izleme özelliğine de sahiptir.

“30 yıl sonra, Time dergisinin kapağında göreceğimiz ‘yılın en iyi CEO’su muhtemelen bir Robot olacak.”
Jack Ma